ศึกษาวิธีการเลี้ยงไก่พื้นเมือง

การเลี้ยงไก่พื้นเมือง ฟื้นฟูเศรษฐกิจผู้เลี้ยงสัตว์ปีก โดยอธิบดีกรมปศุสัตว์ เผยจะมีการจัดทำฟาร์มสาธิตประจำอำเภอทุกตำบล ควบคู่กับการถ่ายทอดองค์ความรู้
ในการสร้างเครือข่ายแก่เกษตรกรผู้เลี้ยง เพื่อป้องกันโรคระบาดสัตว์ปีก โดยใช้งบประมาณ 425,078,840 บาท ดำเนินโครงการ น่าสนใจมาก เราควรศึกษาวิธีการเลี้ยงไก่พื้นเมืองอย่างถ่องแท้ เพื่อให้ทุกวงการเกษตรกรเลี้ยงไก่ได้รับความรู้ และทักษะที่จำเป็นในการป้องกันโรคระบาดสัตว์ปีกอย่างมีประสิทธิภาพ และสามารถมีระบบการเลี้ยงที่เหมาะสมกับสภาพแวดล้อมในพื้นที่นั้น การศึกษาวิธีการเลี้ยงไก่พื้นเมือง จะช่วยเพิ่มโอกาสในการประสบความสำเร็จ ในการป้องกันโรคระบาดสัตว์ปีก และเพิ่มรายได้ให้กับเกษตรกรอีกด้วย
การเลี้ยงไก่พื้นเมืองให้ได้ผลดี
ในการเลี้ยงไก่พื้นเมืองที่จะให้ได้ผลผลิตดีนั้น มีสิ่งที่จะต้องคำนึงถึง ดังนี้
-พันธุ์ดี
-อาหารดี
-โรงเรือนดี
-การจัดการ (การเลี้ยงดู) ดี
-การควบคุมป้องกันโรคดี

1.พันธุ์ดี
ปัจจุบันมีไก่พื้นเมืองที่มีหลากหลายสายพันธุ์ เช่น ไก่แจ้ ไก่อู ไก่ตะเภา ไก่เบตง และไก่ชน โดยสายพันธุ์ที่สำคัญคือไก่ชนซึ่งมีลักษณะขนแม่ไก่สีดำ หน้าดำ แข้งดำ หงอนหิน และบางส่วนมีสีเทา สีทอง แต่หงอนยังคงเหมือนหงอนหินอยู่ ทำให้ไก่ชนเป็นที่นิยมในการเลี้ยง เพราะมีรูปร่างใหญ่ และยาว เจริญเติบโตดี แม่ไก่ก็ไข่ดก นอกจากนี้ กรมปศุสัตว์ได้ทำการวิจัยผสมพันธุ์คัดพันธุ์ไก่พื้นเมืองมาตั้งแต่ พ.ศ.2532 เพื่อปรับปรุงสายพันธุ์ให้เน้นในด้านการเจริญเติบโต และไข่ดก เพื่อขยายพันธุ์ได้รวดเร็ว ส่วนสีขนของไก่ชนไทยที่แยกได้มีหลากหลายสี เช่น เหลืองหางขาว ประดู่หางดำ เหลืองเลา ประดู่เลา แสมดำ เป็นต้น
ทำให้ไก่ชนไทยมีความหลากหลายต่างจากไก่พันธุ์อื่นๆ สำหรับเกษตรกรที่สนใจเลี้ยงไก่พื้นเมืองสายพันธุ์ไก่ชน สามารถไปขยายพันธุ์จากกรมปศุสัตว์ได้โดยตรง หรือจะขอซื้อ ขอยืม หรือขอไปขยายพันธุ์กับเพื่อนบ้านได้ด้วย นอกจากนี้การปรับปรุงสายพันธุ์ไก่ โดยการผสมพันธุ์คัดพันธุ์ไก่พื้นเมืองมีการวิจัย และอยู่ระหว่างพัฒนาต่อไป เพื่อให้ไก่ชนไทยมีสายพันธุ์ที่มีคุณภาพ และสามารถทดแทนได้ในการเลี้ยง และการผลิตในอนาคต

2.อาหาร
อาหารที่ใช้ในการเลี้ยงไก่พื้นเมืองมีหลากหลายชนิด และมีบางอย่างที่ได้รับความนิยมมากที่สุด โดยรวมแล้วมีข้าวเปลือกหรือข้าวที่ไม่อบแห้ง เปลือกข้าว และรำ นอกจากนี้ผู้ที่เลี้ยงไก่พื้นเมืองอาจใช้อาหารเสริมอื่นๆ เช่น ข้าวโพด ใบกระถินบดให้ละเอียดกากถั่วเหลือง และปลาป่น เพื่อให้ไก่ได้รับโปรตีน และสารอาหารที่จำเป็นสำหรับการเจริญเติบโตได้อย่างครบถ้วน
โดยหลักการแล้ว ไก่พื้นเมืองต้องการอาหารที่มีคุณภาพ ที่มีพลังงานทั้งไขมัน คาร์โบไฮเดรต โปรตีน แร่ธาตุ และวิตามิน ที่ช่วยในการเจริญเติบโต และสร้างสุขภาพที่ดี ตัวอย่างของอาหารที่เหมาะสำหรับไก่พื้นเมืองได้แก่ ปลายข้าวหรือข้าวเปลือก ซึ่งสามารถให้เป็นอาหารเสริมในโรงเรือน เพื่อสนับสนุนการเจริญเติบโตของไก่พื้นเมือง การให้อาหารที่มีคุณค่าครบถ้วน จะทำให้ไก่พื้นเมืองสามารถเจริญเติบโตได้ดี และสามารถขายได้ราคาดี การผสมหัวอาหารกับปลายข้าว และรำเป็นตัวอย่างของวิธีการให้อาหาร ที่มีคุณค่าครบถ้วนให้กับไก่พื้นเมือง เพื่อการเลี้ยงที่มีประสิทธิภาพและสมบูรณ์ และสามารถกระตุ้นการเจริญเติบโตของไก่พื้นเมือง ได้อย่างเหมาะสม ในอัตราส่วน 1 : 2 : 2 (หัวอาหาร 1 ส่วน ปลายข้าว 2 ส่วน และรำ 2 ส่วน) หรืออาจใช้สูตรอาหารต่อไปนี้
สูตรอาหารที่ใช้เลี้ยงลูกไก่พื้นเมือง
แรกเกิด จนถึงอายุ 2 เดือน
1. หัวอาหารอัดเม็ดสำหรับไก่ระยะแรก 8 กิโลกรัม
2. รำรวม 8 กิโลกรัม
3. ปลายข้าว 10 กิโลกรัม
สูตรอาหารที่ใช้เลี้ยงไก่พื้นเมืองอายุ 2 เดือนขึ้นไป
1. รำรวม 38 กิโลกรัม
2. ปลายข้าว 60 กิโลกรัม
3. เปลือกหอยป่น 2 กิโลกรัม

3.โรงเรือนดี
โรงเรือนการเลี้ยงไก่พื้นเมืองไม่มีรูปแบบที่ตายตัวแน่นอน โรงเรือนอาจจะทำเป็นเพิงหมาแหงนกลาย หรือหน้าจั่ว และอื่น ๆ การที่จะเลือกรูปแบบไหน ขึ้นอยู่กับวัตถุประสงค์ของการเลี้ยง วัสดุ และต้นทุน ผู้ที่เลี้ยงไก่พื้นเมืองส่วนใหญ่ ในชนบทจะเลี้ยงในบริเวณบ้าน และทำโรงเรือนไว้ใต้ถุนบ้าน หรือใต้ยุ้งฉาง การเลี้ยงไก่พื้นเมืองแบบนี้อาจไม่ได้ผลแน่นอน เพราะอาจมีการสูญเสียมากๆ ดังนั้นการที่มีโรงเรือนที่เหมาะสม สำหรับการเลี้ยงไก่พื้นเมืองในตอนกลางคืนมีความสำคัญมาก โรงเรือนที่ดีควรมีลักษณะดังนี้
-สามารถป้องกันแดดกันฝนได้ดี
-ภายในโรงเรือนควรโปร่ง ไม่อับทึบ ไม่ชื้น และระบายอากาศดีแต่ไม่ถึงกับมีลมโกรก
-ควรสร้างโรงเรือนแบบประหยัด ใช้สิ่งก่อสร้างที่หาได้ง่ายในท้องถิ่น รักษาความสะอาดง่าย ใช้น้ำยาฆ่าเชื้อโรคได้ทั่วถึง
-ป้องกันศัตรูต่างๆ ได้ดี เช่น สุนัข แมว นก และหนู
-ห่างจากที่พักพอสมควร สะดวกต่อการเข้าปฏิบัติงานดูแลไก่พื้นเมือง มีที่ให้อาหาร และน้ำ

4.การจัดการ (การเลี้ยงดู) ดี เมื่อลูกไก่พื้นเมืองฟักตัวออกจากไข่แล้ว ควรนำแม่ไก่พื้นเมืองมาเลี้ยงลูกเองโดยย้ายแม่ไก่พื้นเมือง และลูกไก่พื้นเมืองลงมาขังในสุ่ม หรือในกรงในระยะนี้ ควรมีถาดอาหารใส่รำ ปลายข้าว หรือเศษข้าวสุกให้ลูกไก่พื้นเมืองกิน และมีถ้วยหรืออ่างน้ำตื้นๆ ใส่น้ำสะอาดให้กินตลอดเวลาเมื่อลูกไก่พื้นเมืองอายุประมาณ 2 สัปดาห์ เมื่อลูกไก่พื้นเมืองแข็งแรงดีแล้ว ให้เปิดสุ่มหรือกรงให้ลูกไก่พื้นเมืองไปหากินกับแม่ไก่พื้นเมืองได้โดยธรรมชาติ แม่ไก่พื้นเมืองจะเลี้ยงลูกประมาณ 2 สัปดาห์ หลังจากนั้นให้แยกลูกไก่พื้นเมืองออกจากแม่ไก่พื้นเมือง โดยนำไปเลี้ยงในกรงหรือแยกเลี้ยงในที่ต่างๆ เพื่อให้แม่ไก่พื้นเมืองฟักตัวเตรียมไข่ในรุ่นต่อไป
ลูกไก่พื้นเมืองที่มีอายุ 2 สัปดาห์ ที่ถูกแยกจากแม่ไก่พื้นเมือง อย่างในที่ที่มันไม่ค่อยมีความสามารถในการหาอาหาร และป้องกันตัวเอง ดังนั้นจึงต้องการเลี้ยงดูแลในกรง เพื่อให้ไก่แข็งแรง และเมื่อไก่มีอายุประมาณ 1-2 เดือน แล้วก็จึงปล่อยให้มันเลี้ยงตามธรรมชาติ และในช่วงเวลานี้มันอาจจะมีการตายมากที่สุด ผู้เลี้ยงควรใส่ใจดูแลอย่างใกล้ชิดในเรื่องน้ำ, การให้อาหาร และการป้องกันโรคได้อย่างเหมาะสม
การเลี้ยงไก่พื้นเมืองต้องยึดหลัก “กันไว้ดีกว่าแก้” โดยเน้นการป้องกันโรคเป็นสำคัญ เพราะโรคสามารถทำให้การเลี้ยงไก่ไม่ประสบความสำเร็จ ในกรณีที่เกิดโรคในปีหนึ่งๆ ที่ทำให้สูญเสียไก่พื้นเมือง จึงจำเป็นต้องมีการดูแลสุขภาพไก่อย่างดี และให้วัคซีนป้องกันโรคดังนี้
การสุขาภิบาลการเลี้ยงไก่พื้นเมืองที่ดี ควรปฏิบัติดังนี้
-ต้องดูแลทำความสะอาดโรงเรือน และภาชนะต่างๆ ด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อโรค พยายามอย่าปล่อยให้โรงเรือนชื้น
-สร้างโรงเรือนให้อากาศถ่ายเทได้สะดวก
-กำจัดแหล่งน้ำสกปรกรอบๆ บริเวณโรงเรือน และบริเวณใกล้เคียง
-อาหารไก่ต้องมีคุณภาพ อาหารที่กินไม่หมดให้ทิ้ง อย่าปล่อยให้เน่าบูดเสีย
-มีน้ำสะอาดให้ไก่กินตลอดเวลา
-ถ้ามีไก่พื้นเมืองป่วยไม่มากนักให้กำจัดเสีย และจัดการเผาหรือฝังให้เรียบร้อย จะช่วยป้องกันโรคได้เป็นอย่างดี
-อย่าทิ้งซากไก่พื้นเมืองที่เป็นโรคลงแหล่งน้ำ เป็นอันขาดเพราะเชื้อโรคจะแพร่ระบาดได้
-ไก่พื้นเมืองที่ซื้อมาใหม่ ควรแยกเลี้ยงไว้ต่างหาก โดยกักขังไว้ประมาณ 15 วัน หากไม่เป็นโรคจึงนำมาเลี้ยงในบริเวณเดียวกันได้
-เมื่อมีโรคระบาดไก่พื้นเมืองเกิดขึ้น ผู้ที่เลี้ยงไก่พื้นเมืองไม่สามารถจะดูแล หรือป้องกันรักษาเองได้ ควรปรึกษาผู้รู้
การให้วัคซีนป้องกันโรคระบาดไก่พื้นเมือง ควรปฏิบัติดังนี้
การเลี้ยงไก่พื้นเมืองอาจมีการดูแลสุขภาพที่ดี แต่สิ่งแวดล้อมทั่วไปมักจะมีเชื้อโรคอยู่ ซึ่งอาจทำให้ไก่พื้นเมืองเป็นโรคได้เสมอ จึงจำเป็นต้องให้วัคซีนป้องกันโรค เพื่อเสริมสร้างความต้านทานโรค การให้วัคซีนควรเริ่มตั้งแต่ไก่อายุยังน้อย และทำตามตารางที่กำหนด เพื่อให้ได้ผลดีที่สุด
-สุขภาพของไก่พื้นเมืองแข็งแรง ไม่เป็นโรค
-วัคซีนที่ใช้มีคุณภาพดี
-เครื่องมือที่ใช้กับวัคซีนสะอาด และผ่านการต้มฆ่าเชื้อโรคแล้ว
-ให้วัคซีนไก่พื้นเมืองครบตามขนาดที่กำหนด
-ให้วัคซีนอย่างสม่ำเสมอ และพยายามให้วัคซีนไก่พื้นเมือง ที่มีสุขภาพดีทุกตัวในฝูงเดียวกัน
-การให้วัคซีนแต่ละชนิด ควรเว้นระยะห่างกันประมาณ 5-7 วัน

ติดตามข่าวสารไก่ชนเพิ่มเติม ได้ที่ เพจไก่ชน

กลุ่มพูดคุยทั่วไป แลกเปลี่ยนข้อมูล ได้ที่ @kaichonth

รวมไฮไลท์คลิปไก่ชน ที่นี่ที่เดียว ช่องไก่ชน

รับชมถ่ายทอดสดไก่ชนทุกวัน ได้แล้วที่ เว็บไก่ชน